Αποκρυφισμός και Πνευματισμός

Αποκρυφισμός και Πνευματισμός

Ένα ιδιαίτερο βάρος στο σύγχρονο εσωτερισμό έχουν ο αποκρυφισμός και ο πνευματισμός. Ο πρώτος περιλαμβάνει τις διδασκαλίες και τις τεχνικές που έχουν ως αντικείμενο την αντίληψη υπεραισθητών δυνάμεων και την «απόκρυφη», όχι κοινώς αναγνωρισμένη γνώση. Με το δεύτερο όρο εννοούνται όλες οι διδασκαλίες και οι τεχνικές που ασχολούνται με την επικοινωνία με πνεύματα ή με ψυχές νεκρών. Συνήθως το ρόλο του μεσολαβητή σε μία τέτοια επικοινωνία αναλαμβάνουν άτομα με ικανότητα διάμεσου, τα λεγόμενα μέντιουμ.

Στις αρχαίες ή πρωτόγονες κοινωνίες ο θρησκευτικός βίος των λαών τροφοδοτείται από την πίστη ότι στον κόσμο κυριαρχούν θεότητες, δαιμόνια, στοιχειά, πνεύματα, ξωτικά, τέρατα και άγνωστες δυνάμεις.

Ανέκαθεν υπήρχαν και υπάρχουν διαφόρων ειδών μάντεις, μάγοι, σαμάνοι, ιεροφάντες δαιμονικών λατρειών, οπαδοί μυστικών παραδόσεων που προσπαθούν με μυστικές τελετουργίες και τεχνικές να εξευμενίσουν τις δυνάμεις του άλλου κόσμου ώστε να τις εκμεταλλευτούν είτε για προσωπικό όφελος είτε για μία κοινότητα ανθρώπων. Τις δυνάμεις αυτές άλλοι τις αποδίδουν σε συγκεκριμένες θεότητες, άλλοι σε μία «Παγκόσμια ενέργεια». Πιστεύεται ότι η τελευταία διαθέτει μία φωτεινή-θετική και μία σκοτεινή-αρνητική πλευρά, οι δε άνθρωποι μπορούν να εκμεταλλευτούν και τις δύο. Υπάρχουν πάλι άλλοι που υποστηρίζουν ότι απλώς καλλιεργούν και αντλούν από μία «φυσική», έμφυτη δύναμη του ανθρώπινου πνεύματος, η οποία ενεργοποιείται κάτω από ορισμένες συνειδησιακές καταστάσεις. Επιπλέον υπάρχουν και εκείνοι που λένε ότι οι κρυφές δυνάμεις προέρχονται από τον Θεό.

Γεγονός είναι ότι απόκρυφες δυνάμεις υπάρχουν και λειτουργούν, χωρίς να βρίσκεται επιστημονική εξήγηση για τη δράση τους. Σε όλες σχεδόν τις θρησκείες, από τον παγανισμό μέχρι το βουδισμό, τον επίσημο χριστιανισμό και το Ισλάμ, από τις παραθρησκείες, τις χριστιανικές σέκτες μέχρι τους οπαδούς των ούφο, παρατηρούνται φαινόμενα και πρακτικές του αποκρυφισμού. Βέβαια καμία χριστιανική εκκλησία δεν θα υποστηρίξει ότι οι «άγιοι» ή η «Παναγία» ή οι «άγγελοι» που εμφανίζονται στα οράματα πιστών είτε ότι οι εικόνες που «δακρύζουν» κ.τ.ό. έχουν κάποια σχέση με αποκρυφιστικές δυνάμεις, αντίθετα όλα αυτά τα φαινόμενα αποδίδονται στον Θεό. Στο Άγιο Πνεύμα αποδίδονται επίσης θαύματα φαινομενικά ή μη, υπερφυσικές θεραπείες και μυστικιστικά βιώματα όπως των αναστενάρηδων ή των πεντηκοστιανών. Αλλά τι είναι αλήθεια;

Πέρα από κάθε αμφιβολία μαρτυρίες για την ύπαρξη και δράση απόκρυφων δυνάμεων υπάρχουν σε κάθε εποχή και σε κάθε κουλτούρα, έστω και εάν η υλιστική επιστήμη δεν μπόρεσε ως τώρα ούτε να τις αποκλείσει κατηγορηματικά ούτε να τις αποδείξει με βεβαιότητα, καθόσον βρίσκονται εκτός του γνωστικού της ορίζοντα. Παρόλα αυτά στις σημερινές μεταμοντέρνες κοινωνίες το αποκρυφιστικό, με κάθε μορφή, είναι γενικά αποδεκτό, ιδιαίτερα δημοφιλές και καταξιωμένο, είτε εμπνέει παιδικά βιβλία, όπως ο Χάρυ Πότερ, είτε συμπεριλαμβάνεται σε σεμινάρια για αγχωμένους μάνατζερ. Μπορεί μάλιστα να είναι και θετικό, από την άποψη ότι έτσι μπορεί να κλονιστεί το οικοδόμημα της υλιστικής κοσμοθεωρίας και να γεννηθεί ένα ενδιαφέρον για τα πνευματικά πράγματα. Όμως είναι ένας χώρος που εγκυμονεί επίσης σοβαρούς κινδύνους.

Ασφαλώς οι περισσότεροι έρχονται σε επαφή με αποκρυφιστικές πρακτικές εν αγνοία τους και άθελά τους. Απλώς δεν ξέρουν πώς να τα βγάλουν πέρα με τα προσωπικά προβλήματα ή τις ανησυχίες και τους φόβους τους και αναζητούν άκριτα βοήθεια. Επειδή σήμερα η πλειοψηφία πιστεύει πως ο Σατανάς είναι μία μυθική ή συμβολική μορφή, δεν σκέφτεται τους κινδύνους που μπορούν να προέλθουν από το χώρο της επιρροής του. Έτσι κάθε πρόταση πιθανής διεξόδου από τα αδιέξοδα και κάθε βοήθεια είναι καλοδεχούμενες χωρίς να ελέγχεται η προέλευσή τους. Υπάρχει όμως και η αρνητική πλευρά. Η εμπειρία και οι παρατηρήσεις των ειδικών δείχνουν ότι αληθινό φόβο για το διάβολο και τις δαιμονικές δυνάμεις αποκτούν τα περισσότερα άτομα μόνον αφότου έρθουν σε επαφή με αυτές τις οντότητες. Τότε συνειδητοποιούν ότι το τίμημα της «βοήθειας» που έλαβαν αρχικά είναι πολύ βαρύ.

Εκτός από εκείνους που αναζητούν βοήθεια και χαίρουν κάθε συμπάθειας γι’ αυτό, έστω και αν ακολουθούν λάθος δρόμο, υπάρχουν επίσης άτομα που ίσως θέλουν να κάνουν εντύπωση στο περιβάλλον τους με τις παραφυσικές ικανότητές τους ή τις ασυνήθιστες γνώσεις τους. Συν τοις άλλοις είναι πολλοί που θέλουν να ανεβάζουν συνεχώς την πνευματική «αδρεναλίνη» τους πειραματιζόμενοι σε άγνωστες, απόκρυφες σφαίρες ή αποκτώντας εξουσία πάνω στους άλλους. Και ασφαλώς είναι χαρακτηριστικό του ανθρώπου να θέλει να γνωρίζει εκ των προτέρων και να “ελέγχει” έτσι το μέλλον και το περιβάλλον του.

Αλλά κανένας σχεδόν δεν έχει την κριτική απόσταση από τέτοιες μεθόδους – εκτός ίσως από υπερσυντηρητικούς κύκλους που δεν έχουν όμως συνήθως άλλα επιχειρήματα εκτός από την προσκόλληση στην παράδοση και την ξενοφοβία. Έτσι ελάχιστοι ασχολούνται με σοβαρότητα και επίγνωση των κινδύνων.

Καθώς πολλά ταμπού και επιφυλάξεις σε κάθε τομέα της ζωής έχουν καταρριφθεί και επίσης τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ψάχνουν συνεχώς να λανσάρουν νέες μόδες για το παμφάγο κοινό τους, ο εσωτερισμός τους προσφέρει άφθονο και ελκυστικό-γαργαλιστικό υλικό. Έτσι οι κίνδυνοι που ενέχονται στις σχετικές μεθόδους παραγνωρίζονται, αποσιωπούνται ή απλώς αγνοούνται. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. Ο Κουρτ Κοχ με βάση την πείρα του ως θεολόγος και ιερέας γράφει για άτομα που έχουν τέτοιες εμπειρίες: «Είναι εκπληκτικό σε πόσες πολλές περιπτώσεις προέκυψε στη διάρκεια της συζήτησης ότι αυτοί που ζητούσαν βοήθεια είτε είχαν πειραματιστεί ενεργά με τον αποκρυφισμό είτε είχαν υποστεί παθητικά τέτοιες επιρροές. Πάντως κάθε φορά οι συνέπειες ήταν οι ίδιες: ναι μεν οι επιθυμίες τους ικανοποιούνταν με αυτούς τους τρόπους, όμως έπρεπε να το πληρώσουν με διάφορα ψυχικά προβλήματα, όπως μελαγχολία, κατάθλιψη, σκέψεις αυτοκτονίας, ακατάσχετη μανία να βλασφημούν, εκρήξεις οργής ή σεξουαλικές διαστροφές… Το κίνητρο που οδηγεί ανθρώπους να ασχολούνται με διάφορες μορφές μαντείας, να ρίχνουν τα χαρτιά ή να διαβάζουν τις γραμμές του χεριού ή να απευθύνονται σε μάγους για να τους λύσουν τα προβλήματά τους και να τους κάνουν καλά, είναι πάντοτε η επιθυμία τους να αποκτήσουν δύναμη και εξουσία, είναι η επιθυμία να γίνουν παντογνώστες σαν τον Θεό. Επιδιώκουν να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες τους με το «έτσι θέλω» και καταρρίπτουν με βία τους φραγμούς που τους έχει θέσει ο Δημιουργός τους. Έτσι ίσως να πετυχαίνουν το στόχο τους, όμως χάνουν το ύψιστο αγαθό που μπορεί να έχει ο άνθρωπος : την κοινωνία με τον Θεό».

Το θεωρητικό υπόβαθρο του αποκρυφισμού είναι η πίστη ότι στο σύμπαν κυριαρχεί μία άπειρη δύναμη ή ενέργεια και ότι όποιος έχει μυηθεί στις ενδεδειγμένες μεθόδους (ή «μυστήρια») μπορεί να την εκμεταλλευτεί προς όφελός του. Κάθε σχολή ή δάσκαλος έχει διαφορετική απάντηση για το πώς μπορεί να τιθασευτεί αυτή η δύναμη. Σε ορισμένες σχολές ή παραδόσεις αυτό γίνεται μέσω της επικοινωνίας με πνευματικές οντότητες ή συγκεκριμένα ζώα. Αυτές ή αυτά θεωρούνται ότι είναι φύλακες της δύναμης και ότι έχουν τη δυνατότητα να παραχωρήσουν ένα μέρος της σε όποιον δέχεται να γίνει υπηρέτης τους.

Σε κάποιες μυστικές παραδόσεις η δύναμη, για την οποία πιστεύεται ότι είναι μεταξύ άλλων η πηγή όλης της γνώσης από το παρελθόν ως και το μέλλον, κατακτιέται με συγκεκριμένες αποκρυφιστικές τεχνικές ή τελετουργίες. Τις τεχνικές μπορεί κάποιος να τις διδαχθεί και μεταδίδονται από τη μία γενιά μυημένων στην άλλη.

Είναι ευνόητο γιατί η ιδέα μίας απρόσωπης συμπαντικής δύναμης είναι τόσο θελκτική. Το να είσαι ανεξάρτητος και ελεύθερος να κυριαρχήσεις στον κόσμο και να γίνεις ο ίδιος Θεός χάρη στην κατάκτηση μίας μαγικής δύναμης είναι πιο ελκυστικό από το να πρέπει να υποταχθείς και να δώσεις λόγο σε έναν προσωπικό Θεό. Ο βιβλικός Θεός π.χ. απαιτεί και επιβραβεύει την υπακοή ενώ η ανυπακοή έχει συνέπειες, άσχετα αν πολλές φορές ο Κύριος συγχωρεί παραπτώματα και αμαρτήματα ενάντια στις απαιτήσεις της θείας τάξης. Αντίθετα μία απρόσωπη, ανώνυμη δύναμη δεν απαιτεί συμμόρφωση με ηθικούς κανόνες. Από τη στιγμή που κάποιος γνωρίζει τη μέθοδο πώς να την κάνει δική του, είναι στο χέρι του να το πετύχει και να είναι πλέον ανεξέλεγκτος.

Αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Όποιος είναι διατεθειμένος να δεχθεί την αξιοπιστία της Γραφής βρίσκει εκεί πληθώρα στοιχείων που αποδεικνύουν ακράδαντα όχι μόνο την ύπαρξη δαιμονικών πνευμάτων αλλά και τη δύναμή τους. Ουσιαστικά ο θεϊκός Λόγος δίνει τις πιο αξιόπιστες και κυρίως λογικές εξηγήσεις για τα περισσότερα παραψυχολογικά φαινόμενα. Πεποίθηση των χριστιανών είναι ότι ο Πλάστης θέλει πάντοτε να κερδίσει την εμπιστοσύνη και την λατρεία των πλασμάτων του, ενώ αντίθετα οι σκοτεινές δυνάμεις επιδιώκουν για ευνόητους λόγους να εμποδίσουν μία τέτοια σχέση αγάπης και επικοινωνίας. Καθώς δεν τους λείπει η ευρηματικότητα, χρησιμοποιούν συχνά τον αποκρυφισμό και τον πνευματισμό για να πετύχουν το σκοπό τους.

Το σώμα του ανθρώπου αποτελεί ταυτόχρονα κατοικία για το πνεύμα και την ψυχή του. Κανονικά οι πόρτες της που οδηγούν προς τον αόρατο κόσμο είναι ερμητικά κλειστές, έτσι ώστε να μην υπάρχει άμεση επαφή με τη σφαίρα των πνευμάτων, όμως ο καθένας έχει τη δυνατότητα να τις ανοίξει, εάν το θέλει. Η πόρτα που ανοίγει είναι αντίστοιχης ποιότητας με τη θέλησή του. Με την προσευχή και την αφοσίωση στον Θεό ανοίγει την πόρτα προς το φωτεινό βασίλειο (Προς Ρωμ. 8, 14-17) και στη συνέχεια το Άγιο Πνεύμα του δείχνει το δρόμο. Αντίθετα όταν ασχολείται, και ας είναι μόνο νοερά, με τη σφαίρα του αποκρυφισμού ή του παραφυσικού, χωρίς να περιμένει την καθοδήγηση του Ανώτατου Δασκάλου, εύλογα ανοίγει την πόρτα προς το σκοτεινό βασίλειο, έστω και εάν δεν το επιδιώκει συνειδητά.

Με βάση τις Γραφές, στα μάτια του Θεού η ενασχόληση με τον αποκρυφισμό και τον πνευματισμό είναι επικίνδυνη, αντίκειται στην τάξη και στη θέλησή του και γι’ αυτό είναι κατακριτέα. Επανειλημμένα έχει προειδοποιήσει τους ανθρώπους να μην παίζουν με τη φωτιά και να μην κατατρίβονται σε τέτοιες πρακτικές λέγοντας ρητά:

• Να μην λατρεύουν τον Ήλιο, τη Σελήνη και τα άστρα (Μωυσή Ε΄ 4, 19.20).
• Να μην προσκυνούν τα είδωλα και τα δαιμόνια (Ησαΐα 44, 9-20, Προς Κορ. Α΄ 10,20).
• Να μην ζητούν βοήθεια από την αστρολογία (Ησαΐα 47, 13-15, Βασιλείς Β΄ 23,4 κ.εξ. κ.α.).
• Να μην ασχολούνται με μαγικές ή αποκρυφιστικές πρακτικές (Πραξ. 16, 16-18^. 19,19).
• Να μην περπατούν στη φωτιά, να μην ασκούν τη μαντική και την οιωνοσκοπία (Μωυσή Ε΄ 18,10. Γ΄ 19,4.26.31).
• Να μην παρασύρονται από τη φιλοσοφία και τις εξουσίες του κόσμου (Προς Κολ. 2,8).
• Να μην ακούν μάντεις και ψευδοπροφήτες (Ιεζεκιήλ κεφ. 13, Ιερ. 27,9).
• Να μην επικαλούνται πνεύματα νεκρών και να μην λατρεύουν τα πνεύματα των προγόνων τους (Μωυσή Ε΄ 18,11).

(Επειδή αυτό το θέμα είναι όχι μόνο ενδιαφέρον αλλά και ανεξάντλητο, θα θυμίσουμε στον αναγνώστη ότι στο βιβλίο Οι Πνευματικοί Κόσμοι αναλύεται διεξοδικά, όπως και το θέμα του αποκρυφισμού και της Νέας Εποχής.)

Στη Βίβλο υπάρχουν πολλά παραδείγματα όπου η πλευρά του κακού μιμείται τα έργα και τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Λόγου χάριν είναι γνωστή η αντιπαράθεση ανάμεσα στο Μωυσή και στον Ααρών από τη μία πλευρά και στους μάγους ιερείς του Φαραώ από την άλλη (Μωυσή Β΄ κεφ. 7-11) ή ανάμεσα στο μάγο Σίμωνα και στους αποστόλους (Πράξεις 8,9). Είναι γεγονός ότι υπερφυσικές θεραπείες π.χ. δεν γίνονται μόνο από τον Θεό, αλλά και από άτομα με ικανότητες διαμέσου. Οι φυσικοί νόμοι είναι δημιούργημα του Δημιουργού και άρα μπορεί να τους ακυρώνει όποτε θέλει, ανάλογα με τα σχέδιά του, όπως τότε που ο Ιησούς και ο Πέτρος περπάτησαν πάνω στο νερό. Για λόγους ίσων ευκαιριών επιτρέπει και στην αντίθεη πλευρά να υπερβαίνει κάποια όρια, εάν αυτό εξυπηρετεί ανώτερους, μακροπρόθεσμους και για τον άνθρωπο καταρχάς αδιερεύνητους στόχους. Ασφαλώς αυτό έχει πρωτίστως να κάνει με την ελευθερία της βούλησης του ανθρώπου και με την εκπαίδευσή του ώστε να διακρίνει το καλό από το κακό. Γι’ αυτόν το λόγο φερ’ ειπείν μάγοι έχουν τη δυνατότητα να παραβαίνουν ως ένα βαθμό τους φυσικούς νόμους π.χ. με τηλεκινητικές ή ψυχοκινητικές ενέργειες.

Η Γραφή διδάσκει ότι ο Δημιουργός έδωσε στον άνθρωπο την αποστολή να καλλιεργήσει ως τον ύψιστο βαθμό τις θεϊκές ιδιότητες με τις οποίες είναι εσωτερικά προικισμένος και για τις οποίες είναι υπόλογος. Επιπλέον, όταν εργάζεται με συνέπεια για να εκπληρώσει την αποστολή του και προοδεύει στην αγάπη, έρχεται τότε πάλι ο Πλάστης του και τον ενισχύει με τα χαρίσματα του Πνεύματος, αφού δεν μπορούν να γίνουν πια παγίδα για το εγώ του. Συνεπώς οι μόνες «νόμιμες» υπερφυσικές δυνάμεις είναι αυτές που χαρίζει το Άγιο Πνεύμα (Προς Κορινθίους Α΄ 12,8-10). Μάλιστα για να τονιστεί ή διαφορά τους με τις άλλες ανθρώπινες ικανότητες, στο στίχο 7 χαρακτηρίζονται «αποκάλυψη του Πνεύματος». Μόνο ο Θεός δίνει αυτές τις θαυματουργικές δυνάμεις σε όποιον κρίνει άξιο ότι θα τις χειριστεί χωρίς κίνδυνο και για το γενικό καλό.

Σε αντίθεση, ο αποκρυφισμός υπόσχεται ότι ο καθένας μπορεί να κατακτήσει θεϊκή δύναμη και τη θέωση, χωρίς μάλιστα να χρειάζεται να λογοδοτήσει σε καμία ελεγκτική εξουσία.

Η ψευδαίσθηση ότι το δυναμικό του ανθρώπου μπορεί να είναι απέραντο ακόμη και χωρίς να του δοθούν τα χαρίσματα από τον Θεό, αποτελεί ιδιαίτερα σήμερα ένα δέλεαρ για πλήθη εύπιστων. Από τη στιγμή που υποκύπτουν σε αυτό ή σε ένα άλλο παρεμφερές δόλωμα που απευθύνεται στο εγώ τους, πιάνονται στην παγίδα και τότε αρχίζουν έναν ατελείωτο αγώνα απόκτησης υπερφυσικών δυνάμεων. Το βασικό τους κίνητρο είναι η πεποίθηση ότι υπάρχει ένα μαγικό κλειδί που ανοίγει τις μυστικές πύλες και απελευθερώνει το ανεξάντλητο ανθρώπινο δυναμικό. Ελπίζουν ότι μία συγκεκριμένη τελετουργία ή μία τεχνική ή μία συνειδησιακή κατάσταση πρέπει τελικά να οδηγεί στα άδυτα της υπερφυσικής γνώσης και δύναμης.

Συν τοις άλλοις επικρατεί μία παρανόηση σχετικά με το τι είναι πραγματικά τα ενεργήματα ή χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, μία παρανόηση που έχει οδηγήσει σε γενικότερη σύγχυση. Τα χαρίσματα αυτά δεν δίνονται σε κάποιον για να τα έχει προσωπικό του κτήμα διά βίου και να τα κάνει ό,τι θέλει. Τα αληθινά χαρίσματα του Πνεύματος προέρχονται από το έλεος και τη σοφία του Θεού με σκοπό να υπηρετήσουν τα σχέδιά του. Κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να κάνει ένα θαύμα ή να προφητέψει το μέλλον μόνο και μόνο επειδή το θέλει. Ούτε καν οι μεγάλοι προφήτες δεν μπορούσαν να το κάνουν, όπως έγραφε και ο Πέτρος (Επιστολή Β΄1, 21).

Κανένας δεν μπορεί να έχει κατά βούληση την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος αφού αυτό «πνέει όπου θέλει». Ο Θεός αποκλειστικά καθορίζει την περίπτωση και τη χρονική στιγμή της αποκάλυψης του Πνεύματός του, ανάλογα με το πώς κρίνει αυτός τελεσφόρο.

Όταν π.χ. κάποιος προσευχηθεί για έναν άρρωστο και ακουμπώντας τα χέρια επάνω του τον κάνει καλά, έχει για τη συγκεκριμένη περίπτωση το συγκεκριμένο χάρισμα και όχι μια για πάντα. Όταν νομίζει κάποιος ότι έχει στη διάθεσή του ένα τέτοιο χάρισμα διά παντός και μπορεί να το χρησιμοποιεί όποτε θέλει, αυταπατάται πολύ άσχημα. Γιατί, όταν ένα «χάρισμα του Πνεύματος» δεν προέρχεται από τον Θεό κατ’ ανάγκη προέρχεται από τον αντίπαλό του.*

Πραγματικά φαίνεται ότι οι διάφορες αποκρυφιστικές μέθοδοι για τη διαστολή της συνείδησης, όπως και οι ψυχοτρόπες ουσίες που πετυχαίνουν το ίδιο, έχουν εφευρεθεί ειδικά με σκοπό να ελκύσουν τον άνθρωπο προς το παραφυσικό, ώστε να μην ασχολείται τόσο πολύ με την καθημερινότητά του και με τον πραγματικό σκοπό της ζωής του. Επιπλέον τον εξαπατούν και τον κάνουν να παραμερίσει το προστατευτικό τείχος που έχει ορθώσει γύρω του ο Δημιουργός προκειμένου να εμποδίζει τα όντα του κακού να εισβάλλουν στην προσωπικότητά του. Αλλά ακριβώς τέτοιες μέθοδοι που γκρεμίζουν αυτό το προστατευτικό τείχος σήμερα προβάλλονται συστηματικά και διδάσκονται ευρέως από ένα πλήθος γκουρού και «δασκάλων». Ένας από αυτούς, ο οποίος σήμερα έχει πάρει τις αποστάσεις του από το New Age, γράφει: «Μετά από μακροχρόνια παρακολούθηση του χώρου του New Age [εννοεί από ηγετική θέση], έχω πειστεί ότι αυτές οι μέθοδοι (όπως το Rebirthing, ο υπερβατικός διαλογισμός, ο οραματισμός του εσωτερικού καθοδηγητή κ.λπ.) ενέχουν μία δική τους εγγενή δύναμη. Λειτουργούν επειδή έχουν σχεδιαστεί ειδικά με το σκοπό να διαρρήξουν πύλες και να καταρρίψουν φράγματα που έχει θέσει ο Θεός επί τούτω στο ανθρώπινο πνεύμα για να εμποδίζεται η κατάληψή του από δαιμονικές οντότητες. Εγώ έχω βιώσει πόσο πραγματικές και τρομερά καταστροφικές είναι αυτές οι οντότητες».

Πρέπει να διασαφηνιστεί δε ότι οι οντότητες αυτές δεν αποτελούν απλώς αρχέτυπα ή απεικονίσεις από το «συλλογικό ασυνείδητο» σύμφωνα με τη διδασκαλία του Καρλ Γιουνγκ, την οποία στην πραγματικότητα παρέλαβε αυτούσια από τις ίδιες (ένα θέμα που θα μας απασχολήσει αργότερα αναλυτικά). Με ελάχιστες εξαιρέσεις, όλες σχεδόν οι ενδείξεις δείχνουν ότι οι οντότητες με τις οποίες έρχεται σε επαφή κάποιος που χρησιμοποιεί πνευματιστικές, σαμανιστικές, αποκρυφιστικές κ.λπ. μεθόδους είναι πνεύματα από τον άλλον κόσμο και συγκεκριμένα είτε ανώριμα, δηλαδή όχι ακόμη φωτεινά, είτε σαφώς πνεύματα του κακού.

Μία συνέπεια μεταξύ άλλων της διάδοσης των ναρκωτικών και της «νομιμοποίησης» πολλών μεθόδων του αποκρυφισμού είναι η σύγχυση που επικρατεί σήμερα αναφορικά με την πραγματικότητα. Ποια είναι η πραγματικότητα πραγματικά; Είναι αυτή που μοιράζονται καθημερινά όλοι οι άνθρωποι της Γης που έχουν την «προσγειωμένη» φυσιολογική συνείδηση; Ή είναι η «ανώτατη συνείδηση» της προσωπικής, εσωτερικής εμπειρίας, που μπορεί να είναι απόρροια ψυχεδελικών ουσιών, ασκήσεων διαλογισμού, αστρικής προβολής, μίας δεξαμενής σαμάντι κ.τ.ό.;

Είναι διαδεδομένη πλέον η αντίληψη ότι δημιουργούμε από μόνοι μας τον προσωπικό μας κόσμο, τη δική μας αλήθεια ως προβολή της εσωτερικής μας πραγματικότητας και ότι άρα δεν υπάρχει μία αντικειμενική, σταθερή πραγματικότητα που να είναι ίδια ή όμοια για όλους. Όμως η ίδια η κοινή λογική αποδεικνύει ότι η αντίληψη αυτή, που κατάγεται από τον ινδουισμό και θεωρεί τα πάντα ως «μάγια», ψευδαίσθηση, είναι σε πολύ μικρό βαθμό αληθής.

Μία άλλη έννοια που έχει επίσης παραμορφωθεί τελείως είναι η πνευματικότητα. Ο κάθ’ ένας διαθέτει ή πρέπει να διαθέτει «πνευματικότητα», αλλά το ποια είναι και τι είδους δεν έχει την παραμικρή σημασία. Η πνευματικότητα για τη νοοτροπία της σύγχρονης εποχής είναι μία ελαστική λέξη που χωράει τους πάντες και τα πάντα και δεν έχει απαραιτήτως σχέση με την αλήθεια. Ούτως ή άλλως, όπως παρατηρήθηκε πριν, η μοντέρνα αντίληψη υπαγορεύει ότι η αλήθεια «είναι υποκειμενική». «Ο καθένας έχει δίκιο με το δικό του τρόπο, έστω και αν υποστηρίζει κάτι το εξωφρενικό ή διαμετρικά αντίθετο από τον άλλον. Την αλήθεια την δημιουργούμε μόνοι μας αφού ο καθένας έχει την προσωπική του αλήθεια». Απεναντίας η πίστη ότι υπάρχει μία μοναδική αλήθεια και κατά συνέπεια όλα τα άλλα είναι ψέματα, προκαλεί αυτόματα τη μήνι όλων εκείνων που πρεσβεύουν τον πλουραλισμό και την ισοτιμία όλων των πνευματικών δρόμων. Κάθε πνευματικός δρόμος είναι στα μάτια τους εξίσου καλός, εκτός εάν υποστηρίζει ότι κατέχει αποκλειστικά την αλήθεια, όπως κάνει ο χριστιανισμός ή το Ισλάμ. Τότε αυτομάτως η ανεκτικότητα και η ευρύτητα πνεύματος των πλουραλιστών μετατρέπεται σε ανοικτή εχθρότητα. Αυτήν την εχθρότητα μαρτυρούν για παράδειγμα διακηρύξεις «ηγετών» της Νέας Εποχής κατά του χριστιανισμού, όπως αναφέρεται στο βιβλίο Τα Σημεία των Καιρών και στα βιβλία της Κόνστανς Κάμπεϋ (Constance Cumbey) μεταξύ άλλων.

***

Η ιστορία του πνευματισμού και του αποκρυφισμού στη σύγχρονη εποχή είναι άμεσα συνδεδεμένη με την Έλενα Μπλαβάτσκι, μέντιουμ και συνιδρύτρια της Θεοσοφικής Εταιρείας. Η Θεοσοφική Εταιρεία (αρχικά με το όνομα «Miracle Club») ιδρύθηκε το 1875 στη Νέα Υόρκη με αντικείμενο τη μελέτη παραψυχολογικών φαινομένων. Πρόεδρος ήταν ένας στρατιωτικός εν αποστρατεία, ο τέκτονας Χένρι Στηλ Όλκοτ (Henry Steal Olcott). Η Μπλαβάτσκι, η οποία αργότερα ισχυριζόταν ότι αόρατοι διδάσκαλοι της υπαγόρευσαν μία σειρά από βιβλία, είχε αναλάβει την πνευματική καθοδήγηση της Εταιρείας. Το 1879 οι δύο τους εγκαταστάθηκαν στην Ινδία, έγιναν επισήμως βουδιστές και δήλωσαν εχθροί του χριστιανισμού.

Μία συνεργάτης της Μπλαβάτσκι, η Έμμα Κουλόμπ (Emma Coulomb), την κατηγόρησε δημόσια το 1884 ότι κάποιες απόκρυφες επιστολές που «εμφανίζονταν μυστηριωδώς» και άλλες μυστηριακές πρακτικές της ήταν απάτη. Η ίδια η Μπλαβάτσκι έγραψε στον επιφανή φιλόσοφο Β. Σολόβιεφ ότι ήθελε να δημοσιοποιήσει μέσω των «Times» και άλλων εφημερίδων πως «ο διδάσκαλος Μορύα και ο μαχάτμα Κουτ Χούμι (σ.τ.σ. οι υποτιθέμενοι αόρατοι δάσκαλοι) είναι απλώς προϊόντα της δικής μας φαντασίας και τους έχω επινοήσει εγώ εξ ολοκλήρου».

Επίσης η ίδια εξομολογήθηκε στο γνωστό εσωτεριστή συγγραφέα Γκούσταβ Μάγιερινκ (Gustav Meyrink): «Είναι τρομερό το γεγονός ότι υπάρχουν φορές που μου εμφανίζεται ένας μαχάτμα και εγώ νομίζω ότι είναι ο αληθινός δάσκαλος∙ όμως αργότερα αντιλαμβάνομαι με φρίκη ότι ήταν ένας δαίμονας που κρυβόταν πίσω από αυτό το προσωπείο». Παραμένει άγνωστο πόσες φορές δεν το αντιλήφθηκε, παρατηρεί ένας γνωστός εσωτεριστής συγγραφέας, ο Ρούντολφ Πάσσιαν, από τον οποίο προέρχονται τα παραπάνω παραθέματα.

Εκτός αυτού η βρετανική «Society for Psychical Research» στο πόρισμα μίας έρευνας για την Μπλαβάτσκι το 1885 την χαρακτήρισε ως «μία από τις πιο τέλειες, ιδιοφυείς και ενδιαφέρουσες απατεώνισσες της ιστορίας», με συνέπεια να αποχωρήσουν πολλοί οπαδοί από τη Θεοσοφική Εταιρεία.

Η διάσπαση μεγάλωσε το 1895 με την ίδρυση της «Αμερικανικής Θεοσοφικής Εταιρείας» υπό τον Γουίλιαμ Τζατζ (William Judge). Άλλη μία μεγάλη διάσπαση έγινε το 1913 όταν στην ηγεσία της Θ. Ε. ήταν η Άννι Μπεζάντ (Annie Besant). Η Besant, μέλος του ελευθεροτεκτονικού τάγματος «Droit Humain» από το 1902, ηγήθηκε της Εταιρείας από το 1907 έως το 1933 και ήταν προσκείμενη στο βραχμανισμό.

Το 1911 διακήρυξε ότι ο δεκαεξάχρονος τότε Τζίντου Κρισναμούρτι (Jiddu Krishnamurti) ήταν «παγκόσμιος διδάσκαλος» και επανενσάρκωση του «Χριστού». Ως αποτέλεσμα αποχώρησε από τη Θ.Ε. ο Ρούντολφ Στάινερ (Rudolf Steiner), γ.γ. του γερμανικού παραρτήματος της Θ.Ε. από το 1902 έως το 1913 και από το 1906 ανώτατο στέλεχος στο τεκτονικό «Τάγμα των Ναϊτών της Ανατολής». Ο Steiner ίδρυσε τότε τη δική του Ανθρωποσοφική Εταιρεία, ακολουθούμενος από το 90% των Γερμανών θεοσοφιστών.

Η Θεοσοφική Εταιρεία γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη υπό την ηγεσία της Άλις Αν Μπέιλη (Alice Ann Bailey, 1880-1949). Η Bailey, που πίστευε ότι «εμπνεόταν επικοινωνώντας με δασκάλους από απόκρυφα πεδία, όπως ο Κουτ Χούμι», (The Dictionary of the Esoteric), της έδωσε νέα πνοή με ένα εκτεταμένο συγγραφικό έργο και με την ίδρυση πολυάριθμων θυγατρικών οργανώσεων όπως η «Lucifer Trust», που αργότερα μετονομάστηκε «Lucis Trust», η «Arcane School» και η «Worldwide Goodwill». Όλα αυτά είχαν στόχο να προετοιμαστεί το έδαφος για έναν νέο παγκόσμιο πολιτισμό και για την «επιστροφή του Χριστού την εποχή του Υδροχόου».

Ο όρος θεοσοφία δεν είναι νέος, παλαιότερα αναφερόταν κυρίως σε εσωτερικά και μυστικά συστήματα που αναφέρονταν στη σχέση του ανθρώπου με το σύμπαν και τη θεότητα, όπως ο γνωστικισμός, ο νεοπλατωνισμός κ.ά. αλλά και σε φωτισμένες μορφές του χριστιανισμού όπως ο Ωριγένης ή ο Μπαίμε. Με τη Θεοσοφική Εταιρεία η θεοσοφία αποκτά καθαρά συγκρητιστικό περιεχόμενο. Από τους οπαδούς της θεωρείται ως η πρωταρχική θρησκεία της ανθρωπότητας, η οποία όντας πάνω από τις υπόλοιπες θρησκείες και φιλοσοφίες, έχει την ικανότητα να τις ενώσει σε ένα ενιαίο σύστημα.

Αντίστοιχοι είναι οι κύριοι στόχοι της Θεοσοφικής Εταιρείας. Φιλοδοξεί: α. να είναι ο πυρήνας της αδελφοποίησης των ανθρώπων πέρα από θρησκευτικές, φυλετικές, οικονομικές κ.λπ. διαφορές^. β. να δίνει το ερέθισμα για μία συγκριτική μελέτη που να παντρεύει θρησκεία, φιλοσοφία και φυσικές επιστήμες^. γ. να προωθεί την έρευνα ανεξήγητων φυσικών φαινομένων και των κρυφών δυνάμεων του ανθρώπου.

Πέρα από αυτούς τους κατά τα άλλα αξιέπαινους στόχους, στην πραγματικότητα τα βιβλία της Μπλαβάτσκι και των διαδόχων της αποτελούν ένα ετερόκλητο μείγμα από ανατολικές (κυρίως βουδιστικές και ινδουιστικές) διδασκαλίες, κάμπαλα, γνωστικισμό, σουφισμό, εσωτερικές παραδόσεις (όπως η αστρολογία ή η αυτόματη γραφή), και μία υποτιθέμενη επιστημονική μυθολογία (για τη χαμένη Ατλαντίδα, τους Υπερβόρειους, τους Λεμούριους και τους Άριους). Συνάμα απορρίπτουν ή παραχαράσσουν το χριστιανισμό. Για την Μπλαβάτσκι ο Θεός είναι μία κοσμική Αρχή (στα σανσκριτικά παραμπράχμα) ή αρχέγονη μητρική ουσία (μουλαπρακρίτι), η οποία εκδιπλώνεται ως κόσμος σε κυκλικές περιόδους. Η κάθοδος του πνεύματος στην ύλη και η επάνοδός του στο θείο ολοκληρώνονται σε επτά στάδια της ανθρώπινης εξέλιξης με βάση τους νόμους του κάρμα και της μετενσάρκωσης. Ο «Χριστός» είναι ένας διδάσκαλος (avatar) που κάθε τόσο στέλνεται στη Γη από μία πλανητική αδελφότητα. Έτσι έχει ενσαρκωθεί επανειλημμένα σε διάφορες εξέχουσες προσωπικότητες άλλων θρησκειών – και όχι μόνο ως Ιησούς – προκειμένου να οδηγήσει την ανθρωπότητα «στο φωτισμό και στη Χρυσή Εποχή» (εννοείται το New Age).

Η Μπλαβάτσκι, όντας κατά δική της ομολογία ασταθές και αντιφατικό ον, ανάλογα με τον «αόρατο εμπνευστή» των κειμένων της, έγραφε αλλού ότι ο Ιησούς Χριστός δεν υπήρξε ποτέ ως ιστορική προσωπικότητα∙ μάλιστα κατά τον Κουτ Χούμι ήταν απλώς «μία αφηρημένη έννοια και δεν έζησε ποτέ ως άνθρωπος».

Άλλωστε η ιεραρχία των «αναληφθέντων» δασκάλων της ταυτίζει τον Ιεχωβά με τον «κύριο αυτού του κόσμου», το Σατανά, τον οποίον οφείλουμε να λατρεύουμε ως δημιουργό της ύλης. Η πτώση του Εωσφόρου σημαίνει στην πραγματικότητα «την κάθοδο του Φωτοφόρου Πνεύματος στην ύλη γιατί μόνον έτσι η ύλη μπορεί να διαποτιστεί με φως και συνείδηση. Χωρίς αυτήν την πτώση δεν θα υπήρχε λύτρωση για τον άνθρωπο… Ο Σατανάς κάνει τον άνθρωπο θείο … και τον λυτρώνει από την αμαρτία της άγνοιας και συνεπώς από το θάνατο. …Είναι ο θεός του πλανήτη μας και ο μοναδικός θεός, ο δημιουργός της ιεραρχίας των μυστών στον πλανήτη Γη» (Μυστική Διδασκαλία).

Εδώ γίνεται σαφές ότι για την Μπλαβάτσκι και πολλούς εσωτεριστές ο Εωσφόρος αντικαθιστά τον Ιησού Χριστό και θεωρείται ο πραγματικός λυτρωτής της ανθρωπότητας. Ο Ιησούς έχει έναν υποδεέστερο ρόλο, κατώτερο και από του Βούδα. Όντως πρόκειται για απροκάλυπτη λατρεία του Εωσφόρου. Όπως η Bailey αργότερα, η Μπλαβάτσκι και ο Στάινερ ονόμασαν αρχικά τις εκδόσεις τους “Lucifer”.

Ας σημειωθεί ότι κατά την Bailey «η ατομική βόμβα παρήχθη από την μυστική ιεραρχία, από μία συνεργασία ενός άσραμ της πρώτης ακτίνος με μία ομάδα της πέμπτης ακτίνος… και έχει καθαρά ευεργετικό σκοπό…».

Παρόμοια ο Ντέιβιντ Σπάνγκλερ (David Spangler), ιδεολόγος του New Age, γνωστός από την κοινότητα Findhorn, η οποία «φωτίζεται επίσης από το φως του Εωσφόρου», γράφει το 1978 στο Reflexions on Christ (παράθεμα από την C. Cumbey):

«Ο Εωσφόρος έρχεται για να μας δώσει οριστικά το χάρισμα της τελειότητας. Εάν την δεχθούμε, είμαστε και εκείνος και εμείς ελεύθεροι. Πολλοί άνθρωποι βιώνουν ήδη τώρα την εωσφορική αυτή μύηση και πολλοί θα την βιώσουν στις μελλοντικές ημέρες, γιατί είναι μία μύηση για τη Νέα Εποχή..».

 

Πράγματι στις 25.4.1982 άρχισε μία διεθνής προπαγανδιστική εκστρατεία στις εφημερίδες σύμφωνα με την οποία ο «Χριστός» ή Κύριος Μαϊτρέγια δρα από το 1977 ως κοινός άνθρωπος στη Γη για να βοηθήσει την ανθρωπότητα.

Μάλιστα το «Lucis Trust» καταχώρησε σε κάθε χώρα στην τοπική έκδοση του Reader’s Digest, τη «Μεγάλη Επίκληση προς τον Κύριο Μαϊτρέγια για την εκδίπλωση του «Σχεδίου» στη Γη».

***

Ας δούμε στη συνέχεια κάπως πιο αναλυτικά τις κύριες θεωρίες που έχουν δώσει το στίγμα στην πνευματικότητα των ημερών μας και ιδίως στη Νέα Εποχή:

α. Τα πάντα αποτελούν μία ενότητα ή μία ολότητα, λέει η βασική διδασκαλία της Νέας Εποχής. Από τη στιγμή όμως που κάποιος σε αυτή τη γενικευμένη, αδιαφοροποίητη ενότητα περιλαμβάνει επίσης τον Θεό – όπως κάνει π.χ. ο Κάπρα – αρνείται ότι ο Θεός είναι μία ανεξάρτητη παντοδύναμη προσωπικότητα που βρίσκεται και άρχει υπεράνω όλων. Έτσι ο Δημιουργός παύει να είναι εκτός και υπεράνω της Δημιουργίας, παρά γίνεται επίσης μέρος του κόσμου σύμφωνα με τις πανθεϊστικές αντιλήψεις. Για τον Κάπρα λ.χ. είναι «η δυναμική της αυτοοργάνωσης του σύμπαντος».

β. Το σύμπαν δομείται από δυναμικά συστήματα που διαθέτουν την ικανότητα αυτοοργάνωσης και ανέλιξης. Με άλλα λόγια, κόσμος και ανθρώπινο γένος εξελίσσονται συνεχώς προς ανώτερες βαθμίδες (συχνά η θεωρία αυτή συνδυάζεται με τη διδασκαλία της μετενσάρκωσης). Έτσι όλη η ανθρωπότητα οικοδομεί το βασίλειο της ειρήνης και της δικαιοσύνης επί γης. Οι οπαδοί του New Age βλέπουν παντού αλματώδη, θετική πρόοδο. Εδώ δεν πρόκειται απλώς για στρουθοκαμηλισμό και ευσεβείς πόθους απέναντι στη γήινη πραγματικότητα που διαψεύδει τέτοια οράματα. Επιπλέον παραβλέπεται η ελευθερία του ατόμου να επιλέξει όποιο δρόμο θέλει, άρα και αυτόν του κακού και της αρνητικής προόδου.

γ. Ο άνθρωπος είναι θεός αφού μπορεί και πρέπει να γίνει ένα με το σύμπαν και έχει έμφυτη τη θεϊκή δύναμη να αυτολυτρωθεί. Είδαμε ότι σύμφωνα με αυτήν τη λογική δεν υπάρχει θεός ως προσωπικότητα, παρά μόνο ως μία απρόσωπη αρχέγονη δύναμη ή παγκόσμια ενέργεια με διάφορα ονόματα: βράχμαν, Γαία, πράνα, τσι ή κι, οργόνη κ.ά. Καθώς διαποτίζει τα πάντα από το μακρόκοσμο ως το μικρόκοσμο, είναι στο χέρι του καθενός να την ανακαλύψει μέσα του ή να την αντλήσει έξωθεν. Μερικές από τις ποικίλες μεθόδους και τεχνικές γι’ αυτόν το σκοπό είναι ο διαλογισμός, οι σαμανιστικές ή ψυχικές τεχνικές, οι ψυχεδελικές ουσίες, η γιόγκα κ.ά. Είναι βασικά αδιάφορο ποια ακολουθείται, το ζητούμενο είναι η «διεύρυνση της συνείδησης».

δ. Με τη διεύρυνση της συνείδησής του ο άνθρωπος εισδύει σε σφαίρες από όπου αντλεί άγνωστες δυνάμεις και γνώσεις. Έτσι μπορεί να έχει υγεία, ευτυχία, επιτυχία, πλούτο κ.ο.κ. και να λύσει όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας.

Στο βιβλίο του με τον τίτλο Πώς να αντιμετωπίσουμε το New Age ο Douglas Groothuis παρατηρεί ότι η ιδεολογία της Νέας Εποχής βασίζεται σε μία σειρά από νοθεύσεις, παραχαράξεις και απομιμήσεις, καθώς υπάρχουν νόθοι θεοί και νόθοι Χριστοί, νόθοι άγγελοι και νόθοι προφήτες, παραχαραγμένες αποκαλύψεις και διδασκαλίες, απομιμήσεις θαυμάτων και ευαγγελίων. Όλα αυτά περιγράφονται ή προφητεύονται στη Βίβλο, (π.χ. στα χωρία Ματθ. 7, 15-23^. 24, 5.11.24^. Πράξεις Απ. 5,36^. Κορινθ. Β΄ 11,14 κ.ά.).

Όπως παρατηρήθηκε και πιο πριν, όντως ένα διαδεδομένο φαινόμενο στη σύγχρονη πλουραλιστική εποχή είναι η σύγχυση ή η παραχάραξη παραδοσιακών πνευματικών και ιδιαίτερα βιβλικών εννοιών. Ναι μεν λ.χ. υιοθετούνται επιφανειακά αξίες του χριστιανισμού και αντιγράφονται κατά κόρον οι ιδέες του, όμως τους δίνεται άλλο περιεχόμενο. Καθώς δε το αντίγραφο είναι σχεδόν όμοιο με το πρωτότυπο, χρειάζεται πολύ προσοχή για να καταλάβει κάποιος τι κρύβει. Για παράδειγμα η Νέα Εποχή, αν και χρησιμοποιεί συχνά τις ίδιες ονομασίες με το χριστιανισμό, εννοεί έναν άλλον θεό, έναν άλλον Χριστό και μία άλλη διδασκαλία, με αποτέλεσμα ένα βαβυλώνιο εννοιολογικό χάος. Αναφέρθηκε ήδη ότι ως «Θεός» εννοείται το θείο στο σύμπαν και στον άνθρωπο. Επίσης ότι το όνομα Χριστός δεν ανήκει αποκλειστικά στον Ιησού, αφού αυτός θεωρείται απλώς μία από τις πολλές ενσαρκώσεις του. Άλλωστε αναμένεται ή κατά άλλους έχει ήδη έρθει ο νέος Χριστός στη Γη, ο Κύριος Μαιτρέγια ή αλλιώς η Πέμπτη ενσάρκωση του Βούδα. Ο Χριστός-Μαϊτρέγια θα λύσει υποτίθεται όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας και θα την οδηγήσει στη διαρκή ειρήνη και ευημερία, μία υπόσχεση που θυμίζει το μελλοντικό αντί-χριστο.

Σε γενικές γραμμές μπορεί να πει κανείς ότι στη «νέα θρησκευτικότητα» ο εαυτός και ο πνευματισμός είναι το υποκατάστατο της θρησκείας. Έτσι όποιος προσεύχεται δεν απευθύνεται ούτε εμπιστεύεται στον Θεό, παρά στην πραγματικότητα επικοινωνεί με πνεύματα του άλλου κόσμου τα οποία πολύ συχνά παριστάνουν κυριολεκτικά τους αγίους. Πολλοί «εσωτεριστές» χρησιμοποιούν εικόνες αγίων, τη Βίβλο, σταυρούς, δισκοπότηρα, χριστιανική ορολογία. Στις «προσευχές» τους, που στην ουσία είναι μαγικές ευχές, επικαλούνται συχνά την Αγία Τριάδα, με το σκοπό όμως να την χρησιμοποιήσουν σαν ένα εργαλείο για τις ιδιοτελείς, εγωκεντρικές επιδιώξεις τους. Ενώ στη μαύρη μαγεία ως γνωστόν επικαλούνται το Σατανά, στη λεγόμενη λευκή μαγεία ισχυρίζονται ότι επικαλούνται τον Θεό. Όμως στην ουσία δεν απευθύνονται στον αληθινό Θεό, τον οποίο δεν μπορούν να θέσουν υπό τον έλεγχό τους. Αυτό που θέλουν είναι ένα μαγικό ραβδί που να ικανοποιεί την επιθυμία τους να αποκτήσουν μυστική γνώση και εξουσία πάνω στους άλλους έστω και αν πρόκειται για «καλό σκοπό», όπως μία θεραπεία. Άλλωστε ο Θεός είναι για τους περισσότερους μία απρόσωπη δύναμη ή ενέργεια.

Η επαφή με αυτήν τη «δύναμη» ή με τον κόσμο των πνευμάτων επιτυγχάνεται με πολλές διαφορετικές μεθόδους. Ως προς τις τεχνικές που εφαρμόζονται μπορεί να διαφέρουν, εντούτοις έχουν συχνά ένα κοινό σημείο: Συγκεκριμένα απαιτούν από τον ασκούμενο να απενεργοποιήσει τη βούληση και τη συνειδητή νοητική λειτουργία του∙ επιπλέον σε πολλές περιπτώσεις απευθύνονται μονομερώς στον κόσμο των συναισθημάτων του. Σκοπός είναι να εισαχθεί σε μία παθητική κατάσταση ούτως ώστε να είναι ανοικτός για να δεχθεί υπεραισθητές επιρροές. Κατά κανόνα οι μέθοδοι που οδηγούν σε μία τέτοια παθητική κατάσταση είναι διάφορες μορφές του διαλογισμού, του οραματισμού, της αυθυποβολής και της ύπνωσης, ασκήσεις αναπνοής, μονότονη αδιάκοπη επανάληψη λέξεων, μάντρας, τελετουργικό παίξιμο τυμπάνων ή άλλη μουσική που ναρκώνει και οδηγεί σε έκσταση, ναρκωτικά κ.ά. Όλα αυτά είναι βέβαια αντίθετα στη βιβλική προτροπή που ζητά ο άνθρωπος να αγρυπνά πνευματικά και να προσεύχεται.

Το πολύχρωμο σκηνικό της νέας θρησκευτικότητας δεν περιορίζεται σε αυτές τις διδασκαλίες που στηρίζονται σε μαγικές, σαμανιστικές και πνευματιστικές πρακτικές. Μεγάλη άνθιση γνωρίζουν επίσης μυστικές αδελφότητες και τάγματα όπως οι Τέκτονες, οι Ροδόσταυροι, η Λευκή Αδελφότητα, οι Ιλλουμινάτοι κ.ά. Εκτός αυτών αυξανόμενη έλξη ασκούν στη Δύση και ιδίως στους νέους σέκτες που συνδυάζουν πνευματιστικά και ινδουιστικά στοιχεία. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους οι οπαδοί τους είναι άνθρωποι με αγνά ιδανικά και ειλικρινές ενδιαφέρον για τον προσωπικό τους και γενικά για τον ανθρώπινο προορισμό. Αυτός ακριβώς ο ιδεαλισμός τους συχνά τους κάνει ευάλωτους στα συνθήματα μεγαλόστομων ιδεολόγων και χαρισματικών προσωπικοτήτων.

Ο Ρούντολφ Πάσσιαν στο βιβλίο του Φως και Σκοτάδι του Εσωτερισμού παρατηρεί: «Κατ’ αυτόν τον τρόπο επηρεάζεται η σκέψη καλοπροαίρετων ανθρώπων και δέχεται λάθος προγραμματισμό. Τους υπόσχονται μία υπέροχη νέα Εποχή με μία νέα παγκόσμια θρησκεία, τους συνιστούν να επαναλαμβάνουν συχνά τη Μεγάλη Επίκληση και τον αριθμό 666 και άλλα συναφή…Είναι τραγικότατο πόσων ατόμων η πολύτιμη βούληση και ενέργεια οδηγούνται σε λάθος δρόμους. Ομολογουμένως πάρα πολλοί από τους σκοπούς του New Age είναι σωστοί και άξιοι επιδίωξης. Όμως ορισμένα προειδοποιητικά σημάδια και ανησυχητικά συνοδά φαινόμενα – όπως η μανία με τον Εωσφόρο και με την παγκόσμια κυριαρχία – δημιουργούν σοβαρές υπόνοιες…»

 

*    Σ.τ.σ. βλέπε γι’ αυτό το θέμα τα σχετικά κεφάλαια στα βιβλία Οι Πνευματικοί Κόσμοι και Υγεία και Ζωή ( βλ. βιβλιογραφία).