6. ΆΓΓΕΛΟΙ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΒΟΗΘΟΙ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ
Στο «Γη και Σελήνη», που γράφτηκε το 1847, βρίσκουμε τα πιο κάτω λόγια: «Ουσιαστικά δεν μπορεί να υπάρξει (άψυχη, χωρίς πνεύμα) ύλη, γιατί η ύλη αυτή καθαυτή δεν είναι παρά το αποτέλεσμα δράσης διαφόρων δυνάμεων. Τούτο το αποτέλεσμα εμφανίζεται με συγκεκριμένο τρόπο, ποιότητα και μορφή, πράγμα που δηλώνει καθαρά πως οι δυνάμεις που δρουν δεν στερούνται ευφυΐας. Γιατί όταν κάποιο πράγμα ή κάποιο ον παρουσιάζει μία συγκεκριμένη μορφή, συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και ιδιότητες, είναι αυτονόητο πως οι δυνάμεις που ενεργούν εκεί μέσα θα διαθέτουν μία ορισμένη ευφυΐα».
Συνεπώς όλη η «κοσμική ύλη» της Δημιουργίας αποτελείται από ευφυείς δυνάμεις, δηλαδή δυνάμεις προικισμένες με ικανότητα γνώσης και θέλησης. Αυτό έχει αρχίσει να διαπιστώνει εξάλλου και η επιστημονική έρευνα. Ή, αλλιώτικα ειπωμένο, τα πάντα έχουν πνευματική υφή. σε όλο το σύμπαν, από το άτομο ως το ηλιακό σύστημα, από το ορυκτό ως τον άνθρωπο, είναι πνεύματα που συνθέτουν την ύλη.
«Κατά βάση δεν υπάρχει ορυκτό ούτε φυτικό βασίλειο», διαβάζουμε στον Λόμπερ. «Γιατί τόσο το ένα, όσο και το άλλο, αποτελούν κατ’ ουσία ένα ζωικό βασίλειο. Το κάθε ορυκτό απαρτίζεται από μυριάδες είδη μικροσκοπικότατα εγχυματικά ζωύφια που το καθένα τους χωριστά αποτελεί μία ιδιαίτερη ευφυή ψυχική μικροοντότητα, πράγμα που ένα φωτισμένο πνεύμα μπορεί εύκολα να διακρίνει».
Μπορούμε να πούμε, σε ομοφωνία με τους πιο προχωρημένους επιστήμονες, πως τα τρία φυσικά βασίλεια, μαζί με τους ανθρώπους και τους αγγέλους, συναποτελούν ένα ενιαίο βασίλειο ζωής. Μέσα σ’ αυτό τα ορυκτά, τα φυτά και τα ζώα συνιστούν απλά τις διάφορες βαθμίδες στην όλη εξέλιξη. Από το Δημιουργό τους μαθαίνουμε για την υπόσταση και το σκοπό της ύπαρξης αυτού του Βασιλείου ζωής:
«Ο ίδιος ο Θεός μέσα στο κέντρο του είναι ο προαιώνιος αρχέτυπος Άνθρωπος και το άναρχο Πνεύμα. Αυτός γεμίζει την απεραντοσύνη που και τούτη απορρέει από Εκείνον αέναα, με τις μεγαλειώδεις σκέψεις και ιδέες του. Η Αγάπη του πλημμυρίζει αυτές τις σκέψεις και ιδέες, ώσπου παίρνουν φωτιά και γίνονται μία ζωντανή Φωτιά σαν κι Εκείνον η Σοφία του τις συστηματοποιεί και τους δίνει μορφή. χάρη στη Θέληση του χωρίζουν η μία από την άλλη και γίνονται σαν αυθύπαρκτες οντότητες. Αυτές οι οντότητες είναι προικισμένες με την ικανότητα να εξελίσσονται και να πολλαπλασιάζονται διαρκώς από μόνες τους. Ανεβαίνοντας ένα-ένα τα σκαλοπάτια της εξέλιξης με την Τάξη που έχει ορίσει Αυτός, ενώνονται μεταξύ τους, ώσπου στο τέλος φθάνουν στην κορυφή της κλίμακας, που είναι να γίνουν όμοιες μ’ Εκείνον» («M.E.I.» 7, 72).
Η αμοιβαία υπηρεσία και βοήθεια είναι η λέξη-κλειδί στη Δημιουργία
Με άλλα λόγια, ο τελικός σκοπός της ζωής όλων των όντων είναι να μοιάσουν όσο γίνεται περισσότερο στη Θεότητα στις βασικές της ιδιότητες: την Αγάπη, τη Σοφία και τη Δύναμη. Όμως υπάρχει η περίφημη ελευθερία της θέλησης, γι’ αυτό δεν επιτρέπεται στη Θεότητα να επιβάλει αυτές τις ιδιότητες στα δημιουργήματα της. Το κάθε πλάσμα πρέπει να τις κατακτήσει μόνο του, με τη δική του θέληση και προσπάθεια, μέσα στην καθημερινή ζωή. Γι’ αυτό σε τελευταία ανάλυση όλη η πλάση δεν είναι παρά ένα μεγάλο σχολείο όπου ο καθένας μαθαίνει να υπηρετεί με αγάπη τους άλλους και να συμβάλλει έμπρακτα στο έργο της Δημιουργίας. «Άρα η λέξη που μεταμορφώνει τα πάντα σαν μαγικό ραβδί, είναι η υπηρεσία του ενός προς τον άλλον. Κι η δύναμη αυτής της λέξης εκτείνεται σε όλο το άπειρο, τόσο στη φύση, όσο και στο αχανές βασίλειο των πνευμάτων.
Η υπηρεσία προς τους άλλους είναι ο καλύτερος τρόπος για να καλλιεργήσει κανείς την ταπεινοφροσύνη μέσα του. Πολύ συχνά μάλιστα, όσο πιο ταπεινωτική φαίνεται μια υπηρεσία, τόσο πιο πολύ βοηθάει τον άνθρωπο να προχωρήσει αληθινά στη ζωή του. Με την ταπεινοφροσύνη η ζωή συγκλίνει και συγκεντρώνεται όλο και πιο πολύ προς το κέντρο της. Αντίθετα, η περηφάνια σημαίνει πως η ζωή διασκορπίζεται ασταμάτητα και χάνεται άσκοπα. Έχω φτιάξει το αιώνιο Νοικοκυριό Μου, έτσι ώστε το κάθε πνεύμα, άγγελος και άνθρωπος είναι αναγκασμένο να υπηρετεί τους άλλους. Μάλιστα η παντοτινή, όλο και πιο πλούσια κι εκτεταμένη δραστηριότητα Αγάπης στην υπηρεσία των άλλων, αποτελεί την υπέρτατη αγαλλίαση και ευδαιμονία. Στο Βασίλειο Μου δεν υπάρχει ζωή, αν δεν υπηρετεί το ένα πλάσμα το άλλο. Χωρίς αυτό τον όρο δεν υπάρχει διάρκεια, ευτυχία, αληθινή σοφία, δεν υπάρχει μακαριότητα ούτε στη Γη ούτε στον άλλο κόσμο.
Όποιος φαντάζεται πως ο παράδεισος σημαίνει απραξία και καλοπέραση, πέφτει πολύ έξω. Ίσα-ίσα, τα μακάρια πνεύματα που βρίσκονται στην πιο υψηλή σφαίρα του παραδείσου, διαθέτουν δύναμη και εξουσία σχεδόν όμοια με τη δική Μου, ώστε να μπορούν να υπηρετούν όσο γίνεται καλύτερα Εμένα και τους άλλους ανθρώπους. Βλέπετε στο Βασίλειο Μου υπάρχει πολλή δουλειά. Γι’ αυτό υπάρχουν και πολλές υπηρεσίες, ανάλογα με τις ικανότητες του καθένα. Όποιος αποκτήσει πολλές ικανότητες σύμφωνα με την Τάξη και το Θέλημα Μου, θα έχει ανάλογες αρμοδιότητες. Όποιος πάλι έχει λίγες ικανότητες, θα έχει και λίγες ευθύνες. Όταν ένα πνεύμα κάνει καλά τη δουλειά του, θα του ανατίθεται μια άλλη πιο σημαντική. Αν δεν εκτελεί όμως καλά την αποστολή του, θα χάνει κι αυτά τα καθήκοντα που είχε ως τώρα. Γι’ αυτό αν θέλετε να μαζέψετε θησαυρούς που να κρατούν αιώνια, να είσαστε δραστήριοι και ακαταπόνητοι» («M.E.I.» 4, 95-97).
Τα πρώτα πνεύματα που δημιουργήθηκαν και μπήκαν απ’ την αρχή στην υπηρεσία του Θεού σαν πολύτιμοι βοηθοί του, ήταν οι άγγελοι. Ήταν αυτοί που δεν ακολούθησαν το άστρο του Εωσφόρου, αλλά παρέμειναν πιστοί στον Δημιουργό τους και στο νόμο της Αγάπης, γιατί υπερίσχυσε μέσα τους η ταπεινοφροσύνη. Ο Θεός τους δημιούργησε πολύ πριν φτιάξει την υλική κτίση, για να είναι «συλλέκτες» των σκέψεων και ιδεών του κι «εκτελεστές» της βούλησης του.
Ωστόσο αν αυτοί οι άγγελοι θέλουν να γίνουν απόλυτα ελεύθερα, τέλεια παιδιά του Θεού, πρέπει κι αυτοί να μιμηθούν το παράδειγμα του Χριστού. Πρέπει δηλαδή να ενσαρκωθούν και να δοκιμασθούν σαν άνθρωποι στην αγάπη και στην ταπεινοφροσύνη. «Ο δρόμος που βάδισε ο ίδιος ο Κύριος, θα είναι ο δρόμος που θα πάρουν όλα τ’ αρχέγονα πνεύματα από τους ουρανούς. Βεβαία αυτό δεν θα γίνει από τη μια μέρα στην άλλη αλλά σταδιακά, στη διάρκεια της αιωνιότητας που δεν έχει πουθενά τέλος. Γιατί η αιωνιότητα είναι ένας τροχός που γυρίζει ασταμάτητα κι εμείς που προήλθαμε από το Θεό, ανεβοκατεβαίνουμε μαζί του χωρίς ν’ αγγίζουμε ποτέ την εξωτερική γραμμή του» («M.E.I.» 3, 180).
Τούτοι οι άγγελοι πρωτοστατούν στη δημιουργία των όντων, από τα φυτά ως τους ανθρώπους. Οι βοηθοί τους, τα ανώτερα και κατώτερα πνεύματα, φροντίζουν και συγκεντρώνουν τα στοιχεία ψυχικής ευφυΐας που είναι απαραίτητα για να γίνει μία ύπαρξη.
«Όταν η φυσική ψυχή έχει ωριμάσει αρκετά για ν’ αφήσει το σώμα του ορυκτού, του φυτού ή του ζώου, όπου κατοικούσε προσωρινά, και να περάσει σε μία ανώτερη βαθμίδα ζωής, το υπερκόσμιο πνεύμα που την καθοδηγεί (ο πνευματικός σπινθήρας), φροντίζει να γίνει αυτή η μετάβαση. Μαζί μ’ εκείνα τα στοιχεία της ψυχής που τ’ ακολουθούν, εκαταλείπει το παλιό υλικό σώμα, για να πλουτίσει και να τελειοποιήσει παραπέρα τις ψυχικές ικανότητες του, μεταπηδώντας σε μία ανώτερη μορφή ζωής».
Όταν κάμποσα, πιο εξελιγμένα, πνεύματα της φύσης (ψυχικά στοιχεία) συναντηθούν και συγχωνευτούν, προκύπτει μία άλλη, ανώτερη κατηγορία από αυτές τις παράξενες υπάρξεις. Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν κάποια φυσική καταστροφή τα ελευθερώνει βίαια μεμιάς από το υλικό κορμί τους. Τα πνεύματα που απελευθερώνονται μ’ αυτό τον τρόπο από μια φυσική καταστροφή, «σφιχταγκαλιάζονται» από το φόβο τους και σχηματίζουν ένα «κουβάρι από ψυχική ουσία». Τούτο το «κουβάρι» αιωρείται εδώ κι εκεί για χρόνια ή και για δεκαετίες ακόμα, ώσπου τα καταρχήν διαφορετικά στοιχεία να συγχωνευθούν σε μία νέα πνευματική οντότητα. Τέτοιες ενώσεις από πνεύματα της φύσης συμβαίνουν και από άλλες αιτίες, είτε γιατί υφίσταται μεταξύ τους μία σχέση συγγένειας ή κάποια άλλη έλξη. Ανάλογα με το τι είδους στοιχεία επικρατούν, αν είναι δηλαδή από ορυκτά, φυτά ή ζώα, προκύπτουν ευγενέστερες φυτικές, ζωικές ή, στην καλύτερη περίπτωση, ανθρώπινες ψυχές. Ο Λόρμπερ ονομάζει αυτές τις ανώτερες φυσικές οντότητες «ψυχές της φύσης».
Αυτά τα πνεύματα, που είναι αόρατα για το ανθρώπινο μάτι, κατοικούν στο χώμα, τα νερά, τα δάση, τα λιβάδια και στον αέρα. Δίνουν μεγάλη αξία στην ελευθερία τους, διαθέτουν σημαντική ευφυΐα ήδη, καθώς και δύναμη θέλησης. Είναι δε άριστα κατατοπισμένα σε όλα τα πράγματα της φύσης. Ακούν και βλέπουν ό,τι συμβαίνει ή λέγεται στη Γη, επίσης μπορούν να συναναστρέφονται τους ανθρώπους και να τους προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Μόνο που κανένας πρέπει ν’ αποφεύγει να πάει πολύ κοντά τους, γιατί θυμώνουν εύκολα και μπορούν να κάνουν μεγάλη ζημιά σε όποιον τα πειράξει. Στη μυθολογία και τα παραμύθια των λαών, τα συναντάμε σαν στοιχειά, αερικά, νεράιδες, τελώνια, δαιμόνια κ.λπ. Όταν αυτά τα πνεύματα έχουν καλές προθέσεις ή τουλάχιστον δεν διάκεινται εχθρικά, παρουσιάζονται στους ανθρώπους σαν νάνοι, και μάλιστα σε γκρι, μπλε ή πράσινο χρώμα. Για να γίνουν ορατοί, παίρνουν «υλικό» από την αύρα που περιβάλλει φυτά, ζώα κι ανθρώπους, και φτιάχνουν ένα σώμα. Εμφανίζονται σαν νάνοι, γιατί θέλουν να δείξουν ότι κατεβαίνουν ως το επίπεδο των ανθρώπων για να τους βοηθήσουν, επειδή συμμερίζονται κατά κάποιον τρόπο το πνεύμα που είναι φυλακισμένο μέσα τους. Αν όμως κάποιος τους φερθεί ανάρμοστα, μπορούν να μεγαλώσουν και να γίνουν σαν γίγαντες. Σ’ αυτή την περίπτωση είναι καλύτερα να μην πολυμένει κανείς κοντά τους, αν δεν ζητήσει βοήθεια από το Θεό.
Ανάλογα με την ευφυΐα και τη δύναμη θέλησης τους, τους αναθέτονται διάφορα σημαντικά καθήκοντα μέσα στο νοικοκυριό της φύσης. Έτσι διακρίνονται σε πνεύματα του εδάφους, της γης και του αέρα, ανάλογα με τον τόπο διαμονής τους, και τις υπηρεσίες που εκτελούν.
Η μετάβαση στο ανθρώπινο επίπεδο
Έστω κι αν χαρούν για μεγάλο διάστημα την ελευθερία τους, κάποια στιγμή όλες οι ψυχές της φύσης πρέπει να ξαναμπούν στην ύλη, για να προχωρήσουν στην εξέλιξη τους. Το δρόμο που άρχισαν στα προηγούμενα στάδια σαν ορυκτές, φυτικές ή ζωικές μορφές ζωής, πρέπει να τον προχωρήσουν ως το τέρμα και να τον τελειώσουν σαν άνθρωποι. Όπως είδαμε, για να γίνει κανείς παιδί του Θεού πρέπει να υποστεί τη δύσκολη αλλά πλούσια εμπειρία της ανθρώπινης υπόστασης. Ωστόσο, όταν μια ψυχή της φύσης αποδειχθεί εξαιρετικά δραστήρια και ωφέλιμη υπηρετώντας στη φύση, μπορεί ν’ αποφύγει την ενσάρκωση σ’ αυτή τη Γη, που θεωρείται ιδιαίτερα δύσκολη. Μια τέτοια ψυχή τότε πηγαίνει στη σελήνη ή σ’ έναν άλλο πλανήτη. Εκεί η ενανθρώπιση είναι ως επί το πλείστον πιο επιθυμητή, γιατί σ’ αυτά τα ουράνια σώματα η ζωή είναι συνήθως πιο εύκολη και αδέσμευτη απ’ ό,τι στη Γη. Αυτά τα πνεύματα ονομάζονται «περιπλανώμενα πνεύματα», γιατί συχνά η περιέργεια τα σπρώχνει από το ένα ουράνιο σώμα στο άλλο για να γνωρίσουν όλη τη δημιουργία. Όταν με τον καιρό κουρασθούν από την περιπλάνηση, επιστρέφουν στη Γη και δέχονται πια να ενσαρκωθούν εδώ.
Ως επί το πλείστον οι ψυχές που προέρχονται από τη φύση της Γης μας, δύσκολα παίρνουν την απόφαση να ενσαρκωθούν εδώ. Αυτό που κυρίως τις τρομάζει είναι ότι, σύμφωνα με τη θεία Τάξη, θα χάσουν τη μνήμη τους με την ενανθρώπιση, και το θεωρούν σαν ένα είδος θανάτου της ταυτότητας τους. Γι’ αυτό υπάρχουν στη Γη ψυχές της φύσης που κοντεύουν πέντε φορές τα χρόνια του Μαθουσάλα, αλλά δεν έχουν ενανθρωπιστεί ακόμη. Τελικά όμως, χάρη στις παροτρύνσεις και την πείρα που έχουν αποκτήσει, πείθονται να τολμήσουν αυτό το βήμα. Παράλληλα έχουν τη βάσιμη ελπίδα πως η ανθρώπινη εμπειρία δεν μπορεί παρά να τους βγει σε καλό.