Χάρη στις Εμπειρίες μας Μεγαλώνει η Πνευματική μας Ελευθερία
Από τα αποτελέσματα των πράξεων μας, μαθαίνουμε με τον καιρό δυο πράγματα:
Καταρχήν πως όταν κανείς ζει μοναχά για τον εαυτό του και επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στις ατομικές του ανάγκες, είναι αδύνατο να κατακτήσει την ευτυχία, όσο και να την κυνηγάει. Ο εγωιστής, υλιστής άνθρωπος είναι ανίκανος να βρει την εσωτερική γαλήνη και η ζωή του είναι ένας διαρκής αγώνας δίχως νόημα. Αυτή είναι ανεξαιρέτως η πικρή εμπειρία που αποκομίζουν σε τούτη ή την άλλη ζωή, όσοι ζουν ατομικιστικά, αδιαφορώντας για την πνευματική τους υπόσταση και τους γύρω τους. Η πείρα μας διδάσκει αντίστοιχα, πως όποτε ζούμε σε αρμονία με τον μεγάλο Νομοθέτη και τους νόμους του, η καρδιά μας βρίσκεται σε ειρήνη. Ακόμη κι αν οι συνθήκες που ζούμε, εξωτερικά είναι λιτές ή και δραματικές, εισρέουν μέσα μας αστείρευτες δυνάμεις, oι οποίες μας δυναμώνουν και μας μεταμορφώνουν σε μια πηγή χαράς για τους άλλους. Αυτή είναι μία θετική εμπειρία που μπορεί να κάνει ο καθένας μας, γιατί πολύ απλά, η αρμονία με το Υπέρτατο Ον δεν μπορεί παρά να φέρει και μέσα μας την αρμονία.
Υπάρχουν δύο ειδών μαθητές της ζωής- καταρχάς οι ανεπίδεκτοι μάθησης
Η συμπεριφορά μας σ’ αυτό το σχολείο της ζωής διαφέρει πολύ από άνθρωπο σε άνθρωπο. Στην αρχή οι πιο πολλοί δεν έχουν καμία απολύτως διάθεση να μετριάσουν τον εγωισμό τους. Εθελοτυφλώντας, αρνούνται πεισματικά να δουν την πνευματική διάσταση της ζωής τους και να εναρμονίσουν αντίστοιχα τις επιδιώξεις τους, παρόλο που συσσωρεύουν αρνητικές εμπειρίες. Έτσι τα καλύτερα στοιχεία της ψυχής τους ατροφούν κι αντί να καταπολεμήσουν τις εγωιστικές τους τάσεις, υποχωρούν συνεχώς μπροστά τους. Ώσπου στο τέλος καταθέτουν εντελώς τα όπλα ή «αυτομολούν» στο στρατόπεδο του Κακού.
Ωστόσο βλέπουμε πάρα πολλές φορές εγωιστές και υλιστές ανθρώπους να περνούν μία ανέφελη ζωή. Αρκετοί μάλιστα τους ζηλεύουν, γιατί με την πρώτη ματιά φαίνονται ν’ απολαμβάνουν πλούτη, τιμές κι εξουσία. Παρόλ’ αυτά, ένας τέτοιος άνθρωπος δεν θα βρει ποτέ μέσα του τη βαθύτερη ειρήνη κι ευτυχία εκείνου που έχει ειρήνη με τον Πλάστη του και τον εαυτό του.
Οι έξυπνοι μαθητές
Άλλοι άνθρωποι ωστόσο επιδιώκουν μία αλλιώτικη ευτυχία που ν’ αντέχει στο πέρασμα του χρόνου. Η πείρα τους κάνει να ψάχνουν για ένα βαθύτερο νόημα στη ζωή τους. σταδιακά, μπαίνουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σε σκέψεις γύρω απ’ την «αρχική Αιτία» του κόσμου, ξεπερνούν τις αντιστάσεις τους και τη δέχονται σαν οδηγό στην ατραπό της ζωής τους. Σε όλους έχει δοθεί η υπόσχεση πως αν ζητήσουμε, θα μας δοθεί, αν ψάξουμε, θα βρούμε κι αν χτυπήσουμε την πόρτα, θα μας ανοιχτεί. Όποιος ψάχνει λοιπόν βρίσκει. Κι αυτό που βρίσκει καθορίζει την παραπέρα στάση του στη λήψη των αποφάσεων.
Η αγάπη κερδίζει σιγά-σιγά το πάνω χέρι σ’ αυτή τη διελκυστίνδα με τον εγωισμό, και μία νέα, ανώτερη θέληση βγαίνει στο προσκήνιο. Η θέληση του «δούναι» αντί του «λαβείν», η αλληλεγγύη αντί για την εκμετάλλευση και την κυριαρχία. «Όταν θα φθάσει κανείς στο σημείο να συνειδητοποιήσει πως είν’ αλήθεια αυτά τα πράγματα, τούτη η ανώτερη συνείδηση θα κατευθύνει τη θέληση του όπως ένας καλός καβαλάρης το άλογο του. Τότε η ψυχή θα θελήσει σιγά-σιγά ν’ ακολουθήσει ό,τι συνειδητοποίησε σαν αληθινό, καλό κι ωφέλιμο. Έτσι, θέληση και συνείδηση εναρμονίζονται όλο και πιο πολύ, ώσπου να ταυτισθούν απόλυτα, σημάδι πως ο άνθρωπος έφθασε στην τελείωση του» («Ρόμπερτ Μπλουμ» 2, 254).
Η στροφή προς την Αγάπη
Για να πραγματοποιηθεί τούτη η στροφή από τον εγωισμό στην αλτρουιστική αγάπη, δεν αρκεί η εγκεφαλική συνειδητοποίηση. Για να είναι αληθινά εσωτερική η μεταστροφή, πρέπει να μεταστραφεί από κοντά η θέληση και να φανεί η αγάπη στην πράξη.
Σε πολλούς ανθρώπους αυτή η εσωτερική μεταστροφή συμβαίνει συχνά με θεαματικό τρόπο, στην περίοδο της ωρίμανσης που ακολουθεί κάποια συνταρακτική εμπειρία, μία συζήτηση, ένα δυστύχημα, μία αρρώστια, ένα όνειρο κ.λπ. Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι τόσο επιφανειακά όπως φαίνεται. καμία φορά δεν πρόκειται δηλαδή όπως νομίζουμε συχνά για ένα ξαφνικό, απρόσμενο γεγονός όπου το Πνεύμα κάνει απροσδόκητα την εμφάνιση του στη ζωή μας. Αντίθετα, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι πως ο Θεός οδηγεί υπομονετικά την εξέλιξη και την ωρίμανση του ανθρώπου ως αυτό το σημείο. Αν δεν φθάσει η ψυχή, με τη σωστή καθοδήγηση, στον κατάλληλο βαθμό συνειδητότητας, δεν ωφελεί κανένα κήρυγμα και καμιά διδαχή.
Αντίθετα, από τα παθήματα που γίνονται μαθήματα, ακόμη κι ο πιο κακόβουλος άνθρωπος μαθαίνει κάποτε το μάθημα του.
«Όταν η ψυχή ενός τέτοιου ανθρώπου, πληρώνοντας τις συνέπειες της ίδιας του της συμπεριφοράς, βρεθεί καταδικασμένη να υποφέρει, αρχίζει ν’ αναρωτιέται για ποιο λόγο βρέθηκε σ’ αυτή την τρισάθλια κατάσταση. Αν καταλάβει την αιτία, αργά ή γρήγορα θα θελήσει ν’ αλλάξει την κακή στάση της. Αν δείξει όμως μία τέτοια επιθυμία και θέληση, είναι ήδη σε θέση να συλλάβει το φως σωτηρίας που της έρχεται από ψηλά με κάθε κατάλληλο μέσο. Αν πραγματικά η ψυχή εκμεταλλευθεί τα μέσα και τις ευκαιρίες που της προσφέρονται, αρχίζει τότε από μόνη της να μετατρέπει την αγάπη που έχει για τον εαυτό της σε μία καλή κι αγνότερη αγάπη. Το φως μέσα της γίνεται όλο και πιο δυνατό κι ανεβαίνει σκαλί το σκαλί ως την τελειοποίηση» («M.E.I.» 7, 52).
Η αληθινή Ιδιοκτησία και η αληθινή Ανεξαρτησία
«Όταν λοιπόν Εγώ διδάσκω τους ανθρώπους να συνειδητοποιήσουν ολόκληρη την αλήθεια και στη συνέχεια να ενεργούν από μόνοι τους σύμφωνα μ’ αυτά που συνειδητοποίησαν, η ελευθερία της ψυχής τους δεν περιορίζεται στο παραμικρό. Κι ό,τι κατακτήσουν μία μέρα με κόπο ακολουθώντας τη διδαχή Μου, θα είναι πέρα για πέρα δικό τους έργο και ιδιοκτησία».
Έτσι λοιπόν τα έχει κανονίσει ο Θεός τα πράγματα, για να οικοδομήσουν σωστά τη ζωή τους και να έχουν πραγματικό όφελος από τη ζωή οι άνθρωποι αυτής της γης. Μόνο μ’ αυτό τον τρόπο μπορεί η ψυχή να φθάσει στην αληθινή αθανασία και στο τέλος να γίνει η ίδια δημιουργός της ζωής της και του παραδείσου της».
Στην αρχή του δρόμου έχουμε λοιπόν ένα πλάσμα που το κατευθύνουν οι έμφυτες ροπές, η προδιάθεση, με άλλα λόγια. Η δραστηριότητα που αναπτύσσει από μόνο του, η καθοδήγηοη από ψηλά κι οι εμπειρίες που συλλέγει στην πορεία του, το βοηθούν να ωριμάσει και να πάρει μια πνευματική κατεύθυνση στη ζωή του.
Είναι ολοφάνερο πως ανάμεσα στην αρχή και τον τερματισμό της πορείας, οι διαφορές είναι τεράστιες. Στην αρχή ό,τι έχει ο νέος άνθρωπος, ακόμη και το καλό, το έχει πάρει από τον Δημιουργό του. Βέβαια διαμορφώνει τη θέληση του «ελεύθερα» μέσα από τις αντίπαλες δυνάμεις που φωλιάζουν μέσα του, όμως αυτές οι ψυχικές δυνάμεις είναι δεδομένες, κατ’ επέκταση και η ελευθερία του είναι περιορισμένη. Αντίθετα, στον ώριμο άνθρωπο η θέληση διαμορφώνεται από ιδία εμπειρία και επίγνωση. Ένας τέτοιος άνθρωπος είναι αυτοδημιούργητος, γιατί επεξεργάζεται και εσωτερικεύει τα βιώματα του, μετατρέποντας τα σε γνώση. Η θέληση του είναι αυτόνομη κι ο ίδιος, όπως λέει επανειλημμένα ο Λόρμπερ, είναι «αληθινά κι απόλυτα ελεύθερος».